İçeriğe geç

Sünnî İslâm ve demokrasinin geleceği

Demokrasi tehlikede mi?

Türkiye laik olabilir mi?

Türk siyasetinin geldiği nokta, inkılâpların doğal sonucu mudur yoksa bir sapma mı söz konusu?

Muhafazakâr siyasetin büyüme marjı nereye kadardır; bu öngörülebilir mi?

1-Nüfusun %99’u Müslüman ise serbest seçimleri her zaman Müslümanlık kazanacaktır.   

2-Sünnî Müslümanlık devletin resmi mezhebi, Alevî İslâm da sistem dışı ise Sünnî İslâm’a en iyi mesajı veren parti, iktidara en yakın parti olacaktır.

3-İslâm kimliği baskı altında ise basit Sünnî İslâm sembollerini kullanan parti, her koşulda iktidara en yakın parti olacaktır.

4-Nüfusun %99’u Müslüman olan bir ülkede mezhepler arasında denge ancak “eşit haklar” ile kurulabilir.

5-Seçmen iradesine “baskı” yapılmayacaksa kazanan Sünnî Müslüman parti olacaktır.

Konuyu biraz daha somutlaştırarak devam edelim:

1-Demokrat Parti, 1950’de “Ezan Arapça da okunabilir!” sözünü verdiği için seçimi kazandı.

2-ABD; rejimin demokratikleşmesini isterken halkın hangi yönde oy kullanacağını biliyordu.

3-Menderes yeterli bulunmayınca; daha dindar Demirel desteklendi.

4-Demirel’in; daha dindar Erbakan’la dengelenmesi, Sünnî seçmene yönelik “yerli” bir ataktı.

5-Özal da siyasal başarısını dindar kimliğine borçluydu.

6-Ak Parti’nin seçim başarılarını Sünnî seçmenin demokratik tercihi olarak görmek en gerçekçi açıklama olacaktır.

7-1970’li ve 1990’lı yıllarda Türkiye’nin koalisyonlarla yönetilmesinin nedeni, Sünnî seçmenin parçalanmış olmasındandı.

8-Kimse inancından vazgeçmeyeceğine göre demokrasinin Sünnî karakteri değişmeyecektir. Sünni seçmen parçalanmayacaksa seçimleri her defasında Sünnîlik kazanacaktır.

9-Sünnî MHP’ye verilen oyların son tahlilde Ak Parti’ye yazılması tesadüf değildir.

10-Alevî Müslüman olan Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP’ye genel başkan olması, siyaset sosyolojinin sağlıklı işlemesiyle açıklanabilir.

11-Genel anlamda dindar kimlik taşımak istemeyen Sünnîlerin, Alevî kimliğini öne çıkarmayan CHP’ye oy vermesi normal bir tercih olmalı. 

12- MHP’nin seçimleri kaybetme pahasına, milli hassasiyetleri sahiplenmesini anlamak gerekir.

13-DP, AP ve ANAP’ın yaşadığı çürümenin gelecekte AK Parti’de de yaşanması sosyolojik bir sonuç olacaktır.

14-Ne kadar dikkatli olunursa olunsun “çürüme” kaçınılmazdır. Bu nedenle, her 10 yılda bir Ak Parti’de kadro yenilenmesi gerekecektir. Yeni kadrolar çürüme ortamında yetişemeyeceğine göre MHP ve SP gerekli olacaktır.

15-HDP’ye gelince; bir kısım Sünnî ve Alevî seçmenin dindar kimliklerini arka plana atıp etnik bir kimlikte buluşması üzerinde durulmalıdır. HDP’nin gelişmesi veya gerilemesi, ancak arka plana atılan dini kimlikler üzerinden çözümlenebilir.

16-Ak Parti’nin tek sermayesi Sünnî seçmen ise, “istikrar”, ancak eşit yurttaşlık hakları düzleminde sağlanabilir.

Arz etmeye çalıştığım tablo bir sonuç mudur yoksa başlangıç mıdır?

Atatürk inkılâpları ne olacak, hiç mi işe yaramadı?

Türkiye’de dini kimliklerin su yüzüne çıkışı, hangi gelişmelerin sonucudur?

Gelecekten ne kadar umutlu veya karamsar olabiliriz?

Cumhuriyetin ilk yıllarına kısaca dönersek;

3 Mart 1924’te Sünnî, Maturîdî ve Hanefî İslâm’ı temsil etsin diye Diyanet İşleri Teşkilatı kuruldu. Aynı gün İmam Hatip Okulları ve İlahiyat Fakültesine ayrıcalık tanıyan Tevhîd-i Tedrisat Kanunu çıkarıldı. Bu okullarda İslâmî eğitim ve öğretim, Diyanet gibi Sünnî, Maturîdî ve Hanefî İslâm yorumuna göre yapılacaktı.

Sünnîlik; siyasi mezhepti ve Cumhuriyet’i “seçilmiş” başkan yönetecekti.

Maturîdîlik; inanç ve felsefede “akılcılık”tı. Vahiy ve inanç esasları, “kurallı düşünen akılla” yorumlanacaktı. 

Hanefîlik; yaşam pratiklerine ilişkin rivayetleri “şer’î akılla” açıklayan bir mezhepti.

Bakıldığında Cumhuriyet rejimi, birbiriyle çelişmeyen ve Batı’dan önce “seçimi, rasyonaliteyi ve tümevarımı” sistemleştirmiş, Batı modernleşmesiyle boy ölçüşebilecek mezhepleri tercih etmişti. 

Rasyonalitesi olmayan bütün tarikatlar ise sistem dışı ilan edilmişti.

Cumhuriyeti kuranların işi çok zordu. Çünkü İslâm’ı ve Müslüman’ı ayağa kaldırmaları gerekiyordu. Kurucu kadronun önünde iki büyük engel vardı: Birincisi; halkın “Müslüman’ın modernleşmesi”ni kâfirlik olarak görmesiydi. İkincisi de Türkiye; tarihinin en ağır yenilgisinde 11 milyon km toprak kaybetmişti ve ağır koşullarda bir Lozan Antlaşması imzalamıştı. Bunun siyasal sonuçlarını analiz edecek kimse yoktu.

Bir yandan Gayrimüslimler mübadele veya başka yollarla Türkiye dışına çıkarılıyordu. Bir yandan da Müslümanı modernleştirecek inkılâplar yapılıyordu. Azalmış olan Müslüman nüfusu artırmak için çocuk doğumları ve Balkanlardaki Müslümanların Türkiye’ye kabulüne mali destek veriliyordu.

Bunlar yoğun bir şekilde yaşanırken nüfusun % 80’i köylerde, % 10’ü köy nitelikli küçük kasabalarda, kalanı ise şehirlerde yaşıyordu.

Ankara; Müslüman’ı modernleştirecek kararlar almasına alıyordu ama bunun halka ulaşması jandarma aracılığı ile olabiliyordu. Taşra bürokrasisi ise tam bir rezaletti. 

Modernleşmenin temel aracı eğitim ve öğretimdi. 5 yıl olan temel eğitim, uzun süre köylerde verilmeye çalışıldı. Ortaokullar büyük ilçelerde, liseler ise bazı illerde açılabilmişti. Okumak büyük fedakârlıklar gerektiriyordu.

1950’ye kadar modernleşme yükünün ağırlığı devletin sırtındaydı. DP döneminde, görgüsüz bürokrasinin yürüttüğü modernleşmeye son verildi, bunu kentlere göç eden halk üstlendi.

1960’a gelindiğinde Türkiye’nin önünde ciddi sorunların oluştuğu görüldü: Tembellikle suçlanan halk, okumak ve çalışmak için grevlere ve protestolara hazırlanıyordu.

Öğrenciler okullara sığmaz olmuştu. Zorluklar içinde yaşayan halk; ciddi bir gazete, dergi ve kitap okuyucusu olmuştu; bu hayal bile edilemezdi. Kentlere taşınanlar adeta mucizeler yaratıyordu.

1946’da demokrasiye parti tutarak başlayan köylüler, kentlere taşındığında, siyasal tercihlerini ideolojilerden yana yapmaktaydı.

1960’da darbeciler, Cumhuriyet’in gidişatına ilişkin bir “düzeltme” kararı aldılar. Bu dönemde ABD; hem muhafazakâr iktidarlardan yanaydı hem de sol hareketlerin neşv ü nemâ bulmasını istiyordu. Kasım 1925’ten beri yasadışı olan Alevîlik de, sol hareketlere doğru yönlendirilmekteydi.

1961 Anayasası ile elde edilmek istenen sonuçlar sanki şöyleydi: 

Osmanlı’da defalarca tekrarlanan Müslümanın modernleşmesi, Cumhuriyet’le çok daha kararlı bir şekilde devam ettirilmişti. 1950’ye kadar “devlet eliyle” sürdürülen modernleşme, demokrasi ve kentleşme ile halkın “gönüllü” yaşam stratejisi olmuştu. 1960’a gelindiğinde “tımara gelmeyen”ler ise sol hareketler içerisinde modernleşecekti. Müslüman halkın sol içerisinde tımara gelmesi demek, bazı Müslümanların modernleşmesinde izlenen yolun, bir iki konak uzatılması demekti. Çünkü birkaç konak sonra sağ ve solun yolu “yeni muhafazakârlık ve yeni demokrasi” durağında kesişecekti. Bunda kuşku yoktu.

Sonuç olarak;

1-Sünnî siyasetin temelini Mustafa Kemal atmıştı.

2-Türkiye’yi demokrasiye geçmeye zorlayan güç, ABD’yi dünya imparatoru yapan Yahudi Lobisi’ydi.

3-Nüfusu Müslümanlaştırılan ve sağlam bir sosyolojiye oturtulan Türkiye’nin siyasal rejimi, “Sünnî Demokrasi” olacaktı; bu da kaçınılmazdı.

——————————————

Kategori:2015

İlk Yorumu Siz Yapın

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir